Gezond zwanger - Verloskundigenpraktijk De Kern

“Als het maar gezond is”, geef je vaak als antwoord op de vraag of je een jongen of een meisje verwacht. Dit staat voor alle aanstaande ouders met stip op nummer 1. Je gunt het je kind om een zo gezond mogelijke start te hebben.

Maar het begint uiteraard allemaal met een gezonde moeder en vader. En er is goed nieuws! Je kunt namelijk zelf heel veel doen om de kans op een gezonde zwangerschap en een gezonde baby te vergroten. Hier zetten wij de belangrijkste adviezen voor je op een rij:

Zorg voor een gezond gewicht

Overgewicht én ondergewicht verkleinen de kans op een spontane zwangerschap en kunnen tijdens de zwangerschap risico’s met zich meebrengen. Als aanstaande moeder met overgewicht heb je bijvoorbeeld meer kans op een hoge bloeddruk of het verstoord raken van de suikerhuishouding in je lichaam. Ook tijdens je bevalling kan overgewicht voor complicaties zorgen. Als aanstaande moeder met ondergewicht heb je meer kans op een miskraam en een vroeggeboorte. Het advies is dan ook om bij kinderwens een gezond gewicht te hebben.

Wil je berekenen of je een gezond gewicht hebt? Kijk dan op de website van het Voedingscentrum. Deze berekening gaat alleen op voor vrouwen die niet in verwachting zijn. Ben je wel in verwachting? Vul dan het gewicht van vlak voor je zwangerschap in. Een BMI tussen de 18,5 en 25 is een goede score.

Heb je overgewicht? Afvallen tijdens je zwangerschap wordt afgeraden, omdat daarbij afvalstoffen vrijkomen die niet goed zijn voor je kindje. Mocht je met overgewicht aan je zwangerschap beginnen, dan kun je wel proberen om weinig extra aan te komen. Gemiddeld komen vrouwen 12 tot 15 kg aan, voor jou zou dat dan bijvoorbeeld 5 tot 8 kg zijn.

Heb je ondergewicht? Dan zul je bij een normaal eetpatroon vaak merken dat je snel aankomt; je lichaam verzamelt reserves voor de groei van je kindje en de borstvoeding. Dan kan het dus zijn dat je meer dan 15 kg aankomt en dat dat voor jou en je kindje juist goed is.

Wil je op een gezond gewicht komen voor een eventuele zwangerschap? Of tijdens je zwangerschap met gezonde voeding verantwoord aankomen? Of wil je na je bevalling weer op een gezond gewicht terugkomen? Een diëtiste kan je hierbij adviseren en begeleiden. Haar zorg wordt voor 3 uur vergoed vanuit de basisverzekering. Gun jezelf dit steuntje in de rug!

Stop met roken en rook ook niet mee met anderen

Roken vergroot onder meer de kans op een miskraam, een (extreme) vroeggeboorte en kan zorgen voor een tekort aan voedingsstoffen voor je ongeboren baby. Ongeveer 8% van de zwangere vrouwen in Nederland rookt nog tijdens de zwangerschap. Als alle zwangere vrouwen zouden stoppen met roken en meeroken, zou de babysterfte in Nederland met 10% dalen.

Ons dringende advies is dan ook: Stop met roken en meeroken! Liefst al voordat je zwanger wordt.

We begrijpen dat dit niet altijd even makkelijk is. Je kent vast wel de succesverhalen van zwangere vrouwen bij wie ‘de knop omging’ en die in één keer van het roken af waren. Bijvoorbeeld bij het zien van de positieve zwangerschapstest of bij de eerste echo. Of, veel beter nog, al bij het hebben van een kinderwens.

Met dat soort verhalen kun je je een mislukkeling voelen wanneer het jou níet lukt om te stoppen met roken tijdens je zwangerschap. Dreigende teksten dat het slecht is voor je baby helpen bijna nooit, die geven je een nog slechter gevoel.

Als het echt makkelijk was om te stoppen met roken, dan had je het al lang gedaan. Maar roken is helaas een verslaving en om daar af te komen heb je een gedragsverandering nodig. Dat is niet makkelijk, maar zeker wel bereikbaar als je het serieus tijd en aandacht geeft.

Dus heb je een kinderwens of ben je in verwachting en vind je het moeilijk om van de sigaretten af te blijven? Of rookt je partner nog? Weet dat je niet alleen bent en dat je het ook niet alleen hoeft te doen! Door hulp te accepteren is de kans veel groter dat het nu écht gaat lukken. Een rookvrije start voor jou en je kindje!

Sinds januari 2020 wordt de stoppen-met-roken zorg door zorgverzekeraars vanuit de basisverzekering vergoed met vrijstelling van het eigen risico. Er zijn wel voorwaarden voor de vergoeding, dit wordt besproken tijdens het eerste telefoongesprek.

Kijk voor goede begeleiding op deze website: www.rookvrijookjij.nl.

Slik foliumzuur

Foliumzuur is een vitamine (B11) die van nature voorkomt in groene groenten. Extra foliumzuur slikken aan het begin van de zwangerschap geeft een kleinere kans op een kindje met een open rug, open verhemelte of hazenlip (schisis).

Het advies is om vanaf je kinderwens tot 10 weken zwangerschap dagelijks 0,4 of 0,5 mg foliumzuur te slikken.

Het is belangrijk om al te starten bij een kinderwens, want het duurt ongeveer 4 weken om voldoende foliumzuur op te bouwen in je lichaam. Ben je zwanger en slik je nog geen foliumzuur? Als je nog geen 10 weken in verwachting bent, kun je er vandaag nog mee beginnen!

Je kunt de tabletjes zonder recept aanschaffen bij de drogist of supermarkt. Soms zit het foliumzuur verwerkt in een multivitamine voor zwangere vrouwen. Er is dan geen enkel probleem om het de rest van de zwangerschap ook in te nemen.

Lees verder over foliumzuur op www.strakszwangerworden.nl.

Drink geen alcohol

Alcohol passeert de moederkoek en komt dus terecht bij je kind. Doordat zijn of haar lever nog niet volgroeid is, kan deze de alcohol niet goed afbreken en bereikt het kwetsbare organen, zoals de hersenen. Deze kunnen door alcohol (ernstig) beschadigd raken.

Met een gebruik van minimaal 2 glazen alcohol per dag is bewezen dat de kans op het Foetaal Alcohol Syndroom (FAS) flink toeneemt. Dit is een aangeboren aandoening, waarbij een kind zowel lichamelijke als verstandelijke beperkingen heeft. Ook hebben deze kinderen vaak gedragsproblemen. FAS kan niet genezen worden.

Nu drinkt gelukkig bijna geen zwangere vrouw 2 glazen alcohol per dag, maar ook kleine hoeveelheden kunnen schade toebrengen. In de ontwikkeling van je kindje zijn er extra kwetsbare momenten, waarop zelfs een klein beetje alcohol belangrijke ontwikkelingsprocessen kunnen verstoren.

Een veilige ondergrens voor het gebruik van alcohol bestaat niet, daarom is het advies: Drink geen alcohol als je zwanger bent en liever ook niet of anders met mate wanneer je een kinderwens hebt.

Wil je meer weten of wil je ondersteuning bij het niet-drinken? Kijk dan op www.negenmaandenniet.nl. Je vindt daar ook antwoord op de vraag of je je zorgen moet maken als je aan het begin van je zwangerschap nog gedronken hebt.

Zorg voor een veilige werkomgeving

Mogelijk geeft je werk risico op zwangerschapscomplicaties. Vaak gaan de eerste weken van je zwangerschap onopgemerkt voorbij. Je kindje is zich dan al volop aan het ontwikkelen en is kwetsbaar voor omgevingsinvloeden.

Antwoord je met “ja” op één of meer van de volgende vragen?

Werk je met gevaarlijke stoffen?
Kom je in contact met straling?
Heb je fysiek zwaar werk?
Werk je ’s nachts of in ploegendienst?
Word je op je werk blootgesteld aan harde geluiden, trillingen, hitte of kou?
Kom je op je werk in aanraking met (mogelijk) zieke kinderen of volwassenen?

Ons advies is dan ook om liefst al bij een kinderwens je werk aan te (laten) passen of extra beschermende maatregelen te nemen.
Het werk van je partner kan overigens ook van invloed zijn op je zwangerschap of de gezondheid van je kindje.

Soms heeft een werkgever al een duidelijk beleid rondom kinderwens en zwangerschap. Als dat niet zo is, en je hebt twijfels of jouw werk of dat van je partner wel veilig is, bespreek dit dan met een bedrijfsarts of vertrouwenspersoon. Je kunt hiervoor ook bij je huisarts terecht.

Lees verder over veilig werken bij kinderwens en zwangerschap.

Kijk naar je medicijngebruik

Gebruik je medicijnen? Bespreek dan al vóór een eventuele zwangerschap met je huisarts of apotheker of deze veilig zijn. Vaak is er een alternatief voorhanden wat bewezen veilig is bij kinderwens en in de zwangerschap.

Ben je al in verwachting? Stop nooit zonder overleg met voorgeschreven medicijnen! Neem snel contact op met ons of je huisarts. En bedenk dat ook onschuldig lijkende kruidenmiddeltjes of medicijnen die zonder recept verkrijgbaar zijn niet altijd veilig zijn.

Meer informatie over geneesmiddelen en zwangerschap.

Ken je familiegeschiedenis

Antwoord jij met ‘ja’ op één of meer van de volgende vragen?

Komen er in je familie of die van je partner aangeboren afwijkingen voor?
Of erfelijke ziektes?
Heb jij of je partner familieden met een verstandelijke beperking?
Ben jij of je partner zelf geboren met een bepaalde aandoening?
Ben jij of je partner drager van een erfelijke ziekte?

Dan is het belangrijk dat je al vóór je zwangerschap in kaart laat brengen wat dit voor jou en een eventuele zwangerschap betekent.

Je kunt daarvoor terecht op het Kinderwensspreekuur van VC De Poort in Leiden. Zonodig verwijzen ze je door naar het Klinisch Genetisch Centrum van het LUMC (KGCL) voor nader onderzoek. Je kunt ook een afspraak maken met je huisarts om dit te bespreken.

Ben je al in verwachting? Neem dan snel contact met ons op, dan overleggen wij met het KGCL of een spoedverwijzing voor nader onderzoek zinvol is.