Nederland is het land met het hoogste percentage thuisbevallingen in de westerse wereld. Het is een groot goed dat vrouwen zelf kunnen kiezen waar en hoe ze hun kind willen krijgen. Thuis of in het ziekenhuis, met of zonder pijnbehandeling, het is aan jou!
Hoe maak je nu de keuze waar je wilt bevallen? Het belangrijkste is om daar te zijn, waar je denkt het beste te kunnen ontspannen. Dat geeft namelijk de meest krachtige weeën. En die heb je nodig om vlot en zonder complicaties een kindje te krijgen. Onze ervaring als verloskundigen is dat een ontspannende omgeving voor de meeste vrouwen thuis is. Maar wellicht ontspan jij juist wanneer je in het ziekenhuis bent.
Soms is de keuze al voor je gemaakt, wanneer het medisch niet verantwoord is om thuis te bevallen. Dit is bijvoorbeeld het geval bij een tweelingzwangerschap, een stuitligging en als je last krijgt van een hoge bloeddruk. Ook kan het voorkomen dat het tijdens je bevalling nodig is om naar het ziekenhuis te gaan. Bijvoorbeeld wanneer de weeën niet krachtig genoeg zijn of het kindje in het vruchtwater gepoept heeft. Wij dragen de verantwoordelijkheid dan over aan de gynaecoloog. In de praktijk is het vaak een tweedelijns verloskundige of arts-assistent die namens de gynaecoloog de zorg levert.
Thuisbevalling
Bij een thuisbevalling komen we naar je huis toe om je te helpen bij de bevalling. Een kraamverzorgster assisteert ons daarbij. Soms gaan we nog even weg, bijvoorbeeld als de bevalling nog maar net begonnen is. Doorgaans blijven we bij je vanaf 4-5 centimeter ontsluiting.
Als je eerder al professionele continue ondersteuning wilt, kunnen we een kraamverzorgster naar je toe laten komen die bij je blijft. Sowieso komt er een kraamverzorgster als de geboorte op korte termijn te verwachten is. Zij assisteert ons, ondersteunt jou en je partner en verzorgt je baby na de bevalling. Ook helpt ze je na het bevallen met douchen en verschoont je bed.
Voordelen van een thuisbevalling:
- Je bent in je eigen omgeving, waardoor je je vaak het beste kunt ontspannen en de krachtigste weeën krijgt.
- Ook je partner is in zijn eigen omgeving, waar hij zich vertrouwd voelt en jou vaak optimaal kan steunen.
- Je partner heeft verschillende mogelijkheden om ook goed voor zichzelf te zorgen. Je eigen keuken, ijskast, bed en bank zijn nu goud waard.
- Je krijgt exclusieve één op één zorg van zowel de verloskundige als de kraamverzorgster.
- Je bent geheel vrij om op je eigen manier en waar je maar wilt je weeën op te vangen. Hierdoor is pijn beter te hanteren.
- Je kunt in je eigen bad je ontsluitingsweeën opvangen.
- Je kunt ervoor kiezen om in een bevalbad je kindje te krijgen.
- Na je bevalling hoef je nergens meer naar toe, je duikt meteen je eigen fris opgemaakte bed in!
- Thuis bevallen is bewezen net zo veilig voor jou en je kindje als een poliklinische bevalling.
- Jij en je baby lopen de minste kans om een ziekmakende bacterie of virus op te lopen, je bent immers in je eigen omgeving.
Nadelen van een thuisbevalling:
- Bij 11% van bevallingen met een verloskundige is het tijdens het persen of na de bevalling alsnog noodzakelijk om naar het ziekenhuis te gaan. In 4% gaat het om echte spoed, dit gebeurt dan met een ambulance. Bij een volgend kind is deze kans aanzienlijk lager. Maar er is dus een kans dat je op een oncomfortabel moment nog moet verplaatsen.
- Je moet je kamer soms een beetje aanpassen, bijvoorbeeld tegen inkijk of om een geschikte bevalplek te creëren.
- Je kunt thuis geen gebruik maken van pijnbehandeling met medicijnen.
Fabels over de thuisbevalling:
“Het geeft zo’n troep”
Uitzonderingen daargelaten, laat een thuisbevalling geen sporen na. In je kraampakket zitten bijvoorbeeld matrasbeschermers en de kraamverzorgster zorgt er na de bevalling voor dat alles wordt opgeruimd en de wasmachine meteen aangaat.
“Het is zo gezellig”
Gezellig is niet het eerste woord dat bij ons opkomt. Ook thuis ben je hard aan het werk om een kindje te krijgen. Vertrouwd is wel een woord dat bij de thuisbevalling hoort. Je bent vertrouwd met je omgeving en de mensen om je heen. Dat geeft vaak krachtige weeën. En uiteraard komt de gezelligheid wanneer we samen de eerste beschuit met muisjes eten!
“Het is niet zo veilig als een poliklinische bevalling”
Uit een groot onderzoek van TNO is gebleken dat het voor de gezondheid van moeder en kind niet uitmaakt of je voor een thuisbevalling kiest of voor een poliklinische bevalling. In geval van (zeldzame) spoed is in de regio Leiden een ambulance binnen tien minuten ter plaatse en is er een vlotte verwijzing naar specialistische zorg. Gynaecologen, kinderartsen, anaesthesiologen en OK-medewerkers moeten vaak van elders in het ziekenhuis komen of soms nog van huis. De ervaring leert dat zij klaarstaan op het moment dat je het ziekenhuis binnenkomt.
Studie: Thuis bevallen net zo veilig als in het ziekenhuis
Poliklinisch bevallen
Een poliklinische bevalling is een bevalling in het ziekenhuis, zonder dat je daarbij specialistische zorg krijgt. Je huurt een kamer in het ziekenhuis en krijgt daarbij een verpleegkundige of een kraamverzorgster. Deze assisteert ons bij de geboorte van je kindje. Wij regelen de verloskamer voor je.
In principe betaal je zelf voor de kamer, ongeveer €400,-. Soms wordt dit vergoed door je aanvullende verzekering.
Voordelen van een poliklinische bevalling:
- Je kunt zelf controle houden over wanneer je naar het ziekenhuis gaat.
- In het Geboortehuis Leiden en het Alrijne ziekenhuis Leiderdorp kun je de ontsluitingsweeën in een bad opvangen.
- Wanneer er tijdens het persen of na de bevalling alsnog wordt overgedragen aan de zorg van de gynaecoloog (in 11% van de gevallen), hoef je niet meer te verplaatsen.
Nadelen van een poliklinische bevalling:
- De verpleegkundige of kraamverzorgster zorgt niet alleen voor jou, maar soms voor wel vier vrouwen en baby’s tegelijk. Dit kan een onrustig gevoel geven.
- Je ziet vaak verschillende verpleegkundigen
- Je partner is in een onbekende omgeving en heeft weinig mogelijkheden om even bij te komen.
- Jij en je baby hebben meer kans om een ziekmakende bacterie of virus op te lopen dan bij een thuisbevalling.
- Je gaat in 100% van de gevallen met weeën in de auto. Bij een eerste kind bij ongeveer 4-5 centimeter ontsluiting, bij een volgend kind bij ongeveer 3-4 centimeter ontsluiting.
- Door het verplaatsen tijdens je bevalling kunnen de weeën afzakken.
- Je bent niet in je eigen omgeving. Je bent ’te gast’, waardoor weeën ook af kunnen zakken.
- In het Alrijne ziekenhuis in Leiderdorp heb je geen eigen wc en douche.
- Je hebt niet zoveel ruimte en mogelijkheden om je weeën op te vangen, waardoor ze soms moeilijker te hanteren zijn.
- Na je bevalling moet je nog naar huis, vaak binnen drie a vier uur. Dit kan ook ’s nachts zijn.
Fabels over de poliklinische bevalling:
“Alles is bij de hand als er iets misgaat”
Tijdens een poliklinische bevalling weet de gynaecoloog niet dat je in het ziekenhuis bent. Als het nodig is om over te dragen, kan het zijn dat hij of zij van elders in het ziekenhuis (poli, OK) of nog van thuis moet komen. Dit geldt ook voor kinderartsen, anaesthesiologen en OK-medewerkers. Degene die wel vrijwel meteen aanwezig kunnen zijn, is een tweedelijns verloskundige of een arts-assistent.
Verschillen tussen de ziekenhuizen in regio Leiden
Wij werken samen met het Alrijne Leiderdorp en het Geboortehuis Leiden (in het LUMC).
Hier een aantal kenmerken van de ziekenhuizen op een rij:
Alrijne Leiderdorp (vroeger: Rijnland ziekenhuis)
- Assistentie verloskundige tijdens de bevalling wordt verleend door een verpleegkundige die meerdere patienten verzorgd.
- Wc en douche op de gang
- Bad aanwezig voor opvangen ontsluitingsweeën
- Remifentanil (pijnpompje) en epiduraal (ruggenprik)
- Bij overdracht: zorg door tweedelijns verloskundigen
- Kraamsuites om met je partner en baby te verblijven (bij bijvoorbeeld een inleiding of na een keizersnede)
- Assistentie verloskundige tijdens de bevalling wordt verleend door een kraamverzorgende die er alleen voor jullie is.
- Wc en douche op de kamer
- Eén beval- en ontsluitingsbad zijn aanwezig
- Pijnstilling: epiduraal (ruggenprik) en lachgas (kan door je eigen verloskundige worden verzorgd)
- Bij overdracht: zorg door tweedelijns verloskundigen en arts-assistenten in opleiding tot gynaecoloog
- Kraamsuites om met je partner en baby te verblijven (bij bijvoorbeeld een inleiding of na een keizersnede)
Let op: vanaf 1 juli 2016 zijn de verloskamers van het LUMC en het Alrijne Leiden samengegaan in het Geboortehuis Leiden. Dit is gevestigd op de 7e etage in de J-kern van het LUMC, route 762.